کابل ولتاژ متوسط یکی از اجزای ضروری در سیستم‌های برق‌رسانی است که برای انتقال انرژی الکتریکی با ولتاژ متوسط به کار می‌رود. این کابل‌ها در بازه ولتاژی خاصی قرار دارند و در صنایع مختلف و شبکه‌های توزیع برق کاربرد دارند. به دلیل توانایی بالا در انتقال انرژی و ایمنی بیشتر، استفاده از کابل های ولتاژ متوسط در مواردی مانند تأسیسات صنعتی، توزیع برق شهری و ارتباطات برقی اهمیت ویژه‌ای دارد. اگر به دنبال خرید کابل مسی با کیفیت برای پروژه‌های خود هستید، این نوع کابل‌ها گزینه‌ای ایده‌آل برای تأمین انرژی در این زمینه‌ها هستند. در این مقاله، به بررسی ویژگی‌ها، کاربردها و انواع کابل هایولتاژ متوسط پرداخته خواهد شد.
کابل ولتاژ متوسط چیست؟
کابل های ولتاژ متوسط به کابل هایی گفته می‌شود که ولتاژ نامی آنها در بازه‌ای خاص قرار دارد. در استانداردهای بین‌المللی، ولتاژهایی که بیشتر از ۱ کیلو ولت (۱۰۰۰ ولت) و کمتر از ۳۵ کیلو ولت (۳۵۰۰۰ ولت) هستند، به عنوان ولتاژ متوسط شناخته می‌شوند.
کابل ولتاژ متوسط معمولاً در مناطقی که نیاز به انتقال انرژی الکتریکی با قدرت بالا و در فاصله‌های طولانی است، استفاده می‌شوند. در ایران، کابل هایی که ولتاژ نامی آنها از ۶ کیلو ولت تا ۳۰ کیلو ولت است، در گروه ولتاژ متوسط قرار دارند. برخی از این کابل‌ها می‌توانند ولتاژهایی مانند ۶ کیلو ولت، ۱۰ کیلو ولت، ۲۰ کیلو ولت و حتی ۳۳ کیلو ولت داشته باشند. این کابل‌ها برای انتقال انرژی در شبکه‌های برق صنعتی، توزیع برق شهری و سایر کاربردهای مشابه مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انواع کابل های ولتاژ متوسط
| ویژگی | انواع کابل ولتاژ متوسط |
|---|---|
| رده ولتاژی | 6/10 کیلوولت، 12/20 کیلوولت، 18/30 یا 19/33 کیلوولت |
| جنس رسانا | مس، آلومینیوم |
| محل نصب | خطوط زمینی، خطوط هوایی |
| تعداد رشته‌ها (Core) | یک رشته، سه رشته |
| سرشت عایق | XLPE (پلی‌اتیلن کراسلینک شده)، EPR (روکش لاستیکی) |
| جنس روکش | PE (پلی‌اتیلن)، PVC (پلی‌وینیل کلراید)، LSZH، HFFR (آمیزه‌های هالوژن فری و کم دود) |
| حفاظت الکترومغناطیسی (شیلد) | سیم‌های مسی، نوار مسی، ترکیب این دو |
| حفاظت مکانیکی | بدون زره، با زره، آرمور نواری یا سیمی آلومینیومی یا فولاد گالوانیزه |
| حفاظت در برابر آب | نوارهای مانع نفوذ آب، نوار آلومینیوم یا کوپلیمر |
| کابل های خاص | کابل های ولتاژ متوسط برای مدار روشنایی باند فرودگاه، کابل های زیر دریایی، کابل های انعطاف‌پذیر MV برای معادن |
| سایز (سطح مقطع) | تک‌کُر: 35×1، 50×1، 70×1، 95×1، 120×1، 150×1 و … سه‌کُر: 50×3، 70×3، 95×3، 120×3 و … |
کاربرد کابل های ولتاژ متوسط
کابل ولتاژ متوسط کاربردهای متعددی در سیستم‌های برق‌رسانی و صنعتی دارند. برخی از مهم‌ترین کاربردهای این کابل‌ها عبارتند از:
- نیروگاه‌ها و پست‌های فشار قوی: برای انتقال و توزیع برق در نیروگاه‌ها و پست‌های برق، کابل های ولتاژ متوسط به کار می‌روند.
- خطوط زمینی و هوایی توزیع برق: در شبکه‌های توزیع برق شهری و روستایی، برای انتقال انرژی به مناطق مختلف از کابل های ولتاژ متوسط استفاده می‌شود.
- خطوط زیر دریایی: برای اتصال جزایر به شبکه اصلی برق یا برقراری ارتباط بین مزارع بادی فراساحلی، از کابل های زیر دریایی ولتاژ متوسط استفاده می‌شود.
- شبکه‌های اختصاصی صنایع: در صنایع بزرگ، برای تأمین برق مورد نیاز یا اتصال الکتروموتورهای MV، از کابل های ولتاژ متوسط به صورت اختصاصی استفاده می‌شود.
- مدار روشنایی باند فرودگاه: کابل ولتاژ متوسط در مدارهای اولیه سیستم روشنایی باند فرودگاه‌ها کاربرد دارند.
- تأمین انرژی مراکز استخراج نفت و گاز: برای تأمین انرژی الکتریکی در مناطق استخراج نفت و گاز از کابل های ولتاژ متوسط استفاده می‌شود.
- برق‌رسانی به تجهیزات حفاری معادن: در معادن برای برق‌رسانی به تجهیزات حفاری و ماشین‌آلات، کابل های ولتاژ متوسط کاربرد دارند.
این کابل‌ها در مکان‌های مختلفی که نیاز به انتقال انرژی با ولتاژ متوسط است، استفاده می‌شوند و نقش بسیار مهمی در تأمین انرژی ایمن و کارآمد دارند.
کابل کشی کابل های ولتاژ متوسط با عایق XLPE
به منظور جلوگیری از هرگونه آسیبی، کابل ولتاژ متوسط باید با دقت جابجا و نصب شود. این کابل ها نباید روی لبه های سفت یا تیز کشیده شوند. انتهای کابل نیز باید آب بندی شود. بعد از برش کابل به طول مناسب، دو انتهای آن باید به خوبی seal (مهر و موم) شوند. عمق کابل کشی بهتر است تا 60 الی 80 سانتیمتر باشد. برای کابل کشی داخل کانال یا لوله های محافظ، به منظور گردش هوا و انتقال حرارت خوب باید قطر مجرا حداقل 1.5 برابر قطر کابل باشد.
در محدوده ولتاژ 300/500 ولت برای نصب ثابت، دما باید بین 40- تا 70+ و در شرایط خمیده، دما بین 5- تا 70+ باشد تا شرایط استاندارد حفظ شود.
شعاع خمش کابل XLPE نباید کمتر از 1.5 برابر قطر کابل (برای کابل بدون غلاف فلزی) و کمتر از 30 برابر قطر کابل (برای کابل روکش دار AL) باشد.
در طول نصب، دمای محیط برای کابل عایق XLPE با غلاف PVC و کابل عایق XLPE با غلاف PE نباید به ترتیب کمتر از 5- و 20- درجه سانتیگراد باشد.
مقدار ظرفیت انتقال جریان برق کابل ولتاژ متوسط در استاندارد VDE0267 آورده شده است.
شرایط کابل کشی در زمین با کابل عایق XLPE
- عمق کابل کشی: 0.8-0.7 متر.
- دمای زمین در عمق کابل نصب شده: 20 درجه سانتیگراد.
- مقاومت گرمایی ویژه: K.m/W 1.0.
- ضریب بار(نیرو): 0.7.
شرایط کابل کشی هوایی با کابل عایق XLPE
- دمای هوا: 30 درجه سانتیگراد.
- ضریب بار(نیرو) دائمی: 1.0.
شرایط کابل کشی درون لوله کابل با عایق XLPE
برای کابل ولتاژ متوسط که درون لوله و داخل زمین کشیده می شوند بهتر است ظرفیت جریان انتقال را با ضریب 0.85 طبق استاندارد معادل در نظر گرفته شود.
سخن آخر
